İçindekiler
Dünya, hızla değişen ekonomik koşullar altında, gittikçe artan kompleks sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu sorunlardan başlıcaları küresel ölçekte finansal istikrarsızlık, global kamusal malın yetersiz korunması, çevre kirliliği ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması gibi sorunlardır. Devletlerin tek başına küresel sorunlarla başa çıkması mümkün olmadığı için geleceğe yönelik olarak diğer devletlerle birlikte hareket etmek zorundadır. Devletlerin en temel fon ihtiyacını vergiler karşıladığı için devletler hem fon sağlamak hem de küresel sorunlarla başa çıkmak için küresel vergi uygulamalarını gerçekleştirmektedir. Bu blog gönderisinde global vergi ile ilgili bilinmesi gerekenleri ele aldık.
Küresel vergi, küresel bir düzeyde tüm ülkeler tarafından uygulanan ve küresel ekonomik büyümeyi desteklemek için kullanılan bir vergidir. Dünya çapında daha adil, daha kapsamlı ve daha denetlenebilir bir vergi sistemi oluşturmak amacıyla tasarlanmıştır.
Global vergi önerileri, sıcak para akışı, sınır ötesi kirlilik ve global silah satışı gibi konularda vergi koyarak ve global bir kamu malını finanse etmeye çabalayarak uluslararası ticareti denetlemek ve desteklemek için önerilmektedir.
Belli başlı global vergi önerileri aşağıdaki gibidir:
Yeşil vergi olarak da bilinen çevre vergisi, dünya çapında yaygın bir şekilde uygulanmaktadır. Çevre vergisi, üretim kapasitesinin sürdürülebilirliği, insan sağlığının korunması ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir çevre bırakılmasını desteklemek için alınmaktadır. Bunun için okyanus, atmosfer gibi alanlarda faaliyetler gösterenler çevre vergilerini ödemeye tabiidir.
Karbon vergileri, ülkelerdeki karbon kullanımının vergilendirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Günümüzde, kömür, petrol ve fosil yakıtların üretim ve tüketimde yaygın olarak kullanılması karbon emisyonlarına neden olmaktadır. Bu yakıtlar ülke içinde hava kirliliğine ve global ısınmaya neden olan karbondioksitin atmosferde toplanmasına yol açmaktadır. Karbondioksit emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunmak için devletler, kullandıkları fosil yakıt ve ürettikleri karbon miktarına göre karbon vergisi ödemek zorundadırlar.
Silah ticareti arttıkça, kamuya ve insanlara olan zararlar da artmaktadır. Bu sebeple, global gelir yaratma, global olarak olumsuz dışsal etkilerin azaltılması ve silah ticaretinin kontrol altına alınması için silah ticaretinin vergilendirilmesi gerekmektedir. Silah ticareti vergisi, ülkelerin gerçekleştirdiği silah ticaretinin boyutuna göre farklı farklı ödenmektedir.
Günümüzde küreselleşmeyi hızlandıran internet, insanların uluslararası ölçekte iletişim kurmasını ve alışveriş yapmasını mümkün hale getirmektedir. Tüketiciler, kitap ve uçak biletinden giysiye, bilgisayara kadar her şeyi artık evlerinden rahatlıkla satın alabilmektedir. B noktada internet üzerinden gerçekleşen ticari faaliyetlerden elde edilen gelirin vergi dışı kalmasını önlemek amacıyla internet vergisi ödenmektedir.
Kübra Taşcı