Stopaj Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Kişiler ve kurumlar, düzenli gelir elde ettikleri durumlarda, beyan etmeleri ve bu beyana dayalı olarak belirlenen vergileri ödemeleri gereken mevcut yükümlülükleri yerine getirmelidir. Stopaj, kaynaktan kesilen vergilerin ödenmesi gereken bir tür olup, muhasebe ve vergi konusunda sıklıkla karşılaşılan bir terimdir. Mesleki hizmet alan ve bundan gelir sağlayan kişilerin stopaj konusunda bilgi sahibi olması ve hesaplamayı öğrenmesi oldukça önemlidir. Bu blog gönderisinde stopaj vergisi hakkında merak ettiğiniz konuları ve nasıl hesaplandığını sizinle paylaşıyoruz.

Stopaj Nedir?

Stopaj, bir bireyin ya da kurumun ödediği gelir vergisi üzerinden alınan bir tür vergidir. Belirli bir oran üzerinden, belirli bir miktardaki gelirin ödenmesi gerekmektedir. Stopaj, gelir vergisine ek olarak ödenmekte ve her yıl düzenli olarak tahsil edilmektedir. Özellikle maaş ödemeleri, faiz gelirleri, kira gelirleri, hisse senedi alım satımlarından elde edilen kazançlar ve serbest meslek faaliyetlerinden elde edilen gelirler üzerinden alınmaktadır. Stopaj, vergi mevzuatına göre Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 282. Maddesinde düzenlenen vergi kanunları çerçevesinde uygulanmaktadır. Gelir elde eden şahıslar veya kişilerin elde ettikleri gelirlerinden, işlerinden veya diğer kaynaklardan kaynaklanan vergiler işi yapan kişi veya kurumlar tarafından vergi dairelerine yatırılmaktadır.

Stopaj Vergisi Hesaplama Yöntemi

Stopaj vergisi ve hesaplamaları, her yıl güncel olarak belirlenen oranlara göre, brüt ücret dikkate alınarak ve uygun olan stopaj türünün kullanılması esas alınarak yapılmaktadır. Stopaj vergisi hesaplamada kullanılan yöntem, stopaj türüne göre belirlenmektedir.

Örneğin, kira ve ücret stopajında uygulanan kesinti oranları birbirinden farklıdır. Bu nedenle yapılması gereken kesinti miktarı oranı değişiklik göstermektedir.

• Kira Stopajı Hesaplama

Kira stopajında uygulanan vergi oranı %20’dir. Buna göre, brüt kira tutarından %20 oranında stopaj kesintisi yapılarak hesaplanabilir. Brüt kira değerinin 2.000 TL olduğu bir durumda, 400 TL stopaj olarak vergi idaresine ödenir ve kalan 1600 TL net kira bedeli olarak mülkün sahibine kalır; bu, kiranın toplamından düşülen %20’lik bir orandır.

• Ücret Stopajı Hesaplama

SGK kesintisi yapıldıktan sonra, brüt fiyat üzerinden tahsil edilen tutar üzerinden ücret stopajı yapılmaktadır. Yıllık olarak belirlenen vergi tarifelerine göre, belirlenen oranlar, gelir seviyeleri üzerinden uygulanmaktadır.

Stopaj Ödeme Zamanı

Gelir İdaresi Başkanlığı her yıl, stopaj ödemelerinin yapılacağı tarihleri belirlemek üzere bir takvim düzenler. Vergi mükellefleri bu takvime göre ödemelerini yapmakla yükümlüdür. Mükellefler, ödemelerini üç ayda bir ya da aylık olarak gerçekleştirecekleri iş anlaşması yapmaktadır. Aylık ödeme yapmakla yükümlü olan mükellefler, ödemelerini takip eden ayın 26. gününe kadar; üç ayda bir ödeme yapmakla olan mükellefler ise üçüncü ayın 26. Gününe kadar ödemelerini yapması gerekmektedir. Yıllık ödemeler ise iki taksit şeklinde Mart ve Temmuz aylarında yapılmaktadır.

Hangi Ödemelerde Stopaj Kesintisi Olur?

Stopaj kesintisi, çalışanların veya yatırımcıların elde ettikleri gelirler üzerinden yapılan vergi kesintisi olarak tanımlanır. Stopaj kesintisi özellikle Türkiye’de tüm çalışanların kesintiye tabi tutulduğu genel bir vergi türüdür. Stopaj kesintisi, aşağıdaki ödemelerde uygulanır:

• Çalışanların ücretleri
• Yatırımcıların kazançları veya kârları
• Konut kredisi faizleri
• Ticari kazançlardan alınan gelirler
• Borsa yatırımlarından elde edilen kazançlar
• Gayrimenkul kazançları
• İşverenlerin çalışanlara ödemek zorunda oldukları ödenecek tutarlar
• İş yeri kira ödemeleri,
• Gider pusulası
• Mevcudat faizleri