Damga Vergisinin Mükellefi Kimdir?

Bu yazıda, devlet tarafından alınan ve adını sıklıkla duyduğumuz bir vergi çeşidi olan damga vergisi ile ilgili birçok detayı ele aldık.

Damga Vergisi Nedir?

Kurumlar ile kişiler arasında veya kişiler ile kişiler arasında yapılan tüm sözleşmelerden ve anlaşmalardan doğan vergi türüne damga vergisi adı verilmektedir. Söz konusu kişiler arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliğini belgeleyen ve kanıtlayan kağıtlardan alınmaktadır.

Buradaki “kâğıt” tabiri, yazı ile imzalanarak veya imza yerine geçen bir işaret konularak düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat etmek amacıyla ibraz edilebilen belgeler ile elektronik imza kullanılmak şartıyla elektronik ve manyetik ortamda veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade etmektedir.

Damga vergisinin alınması için bir kâğıdın ibraz edilebilir, imzalanabilir veya imza yerine geçen ibareler içermesi gerekmektedir.

Kimler Damga Vergisi Mükellefidir?

Damga vergisi, kişilerin ve kurumların aralarında yaptığı sözleşmelerin ve anlaşmaların geçerli olduğunu kanıtlamak amacıyla ödenmektedir. Bu sözleşmeler, kişiler arasında olabileceği gibi kişi ve kurumlar arasında da olabilmektedir. Buna göre damga vergisi kişiler ve kurumlardan alınmaktadır.

Ancak, burada önemli bir ayrım söz konusudur. İki kişi arasında yapılan bir sözleşmede damga vergisini her iki taraf ödemektedir. Resmî kurumlar ile kişiler arasında yapılan sözleşme veya anlaşmalarda ise damga vergisini yalnızca kişiler ödemektedir.

Damga vergisi, günlük hayatta kira sözleşmeleri, vergi beyannameleri, vekalet verme; iş hayatında ise ihale, sözleşme, ücret ödemeleri gibi işlemlerde ödenmektedir.

Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Vergi hesaplanırken çeşitli vergi dilimleri kullanılmaktadır. Kanun’da hangi belgelerin hangi oranda vergiye tabi olacağı detaylandırılmıştır. Hesaplamaya konu olan kağıtların nüsha sayısına göre damga vergisi hesaplanmakta ve oranlara göre değişmektedir.

Bazı belge türleri için binlik oran belirtilirken, bazı belgeler için doğrudan sayı belirtilir. Başka bir ifadeyle, damga vergisi ödeme yöntemleri nispi ve maktu olmak üzere iki türlüdür. Sözleşmede herhangi bir değer belirtilmediyse vergi maktu olarak, değer belirtildiyse nispi olarak alınmaktadır. Bu oranlar veya sayılar, belgenin değerine göre hesaplanmaktadır. Belge yürürlüğe girdiğinde, damga vergisi tahsilat yöntemlerinden biri kullanılarak vergi tahsil edilmektedir.

Damga Vergisine Tabi Olan Kâğıtlar

Damga vergisi alınan anlaşma ve sözleşmelerin listesi aşağıdaki gibidir:

• Kefalet senetleri,
• Teminat senetleri,
• Taahhütnameler,
• Taksitli satış sözleşmeleri,
• Rehin senetleri,
• İrat senedi,
• Mukavelenameler,
• Devremülk ve uzun süreli tatil sözleşmeleri,
• Temliknameler,
• İpotekli borç senedi,
• Toptan elektrik satışı sözleşmesi,
• Mesafeli satış sözleşmesi,
• Abonelik sözleşmesi,
• Tahkimmanme,
• Doğalgaz satışı sözleşmeleri,
• Yıllık gelir vergisi beyannameleri,
• Muhtasar beyannameleri,
• Sulhnameler,
• Sigorta prim bildirgeleri

İlgili İçerik: Vergi Türleri Nelerdir?